حسین کلخورانی، با اشاره به اینکه چند شرکت خارجی به شدت تلاش می‌کنند امتیاز سرمایه‌گذاری در این طرح را به دست آورند گفت:« سه شرکت خارجی که یک سرمایه‌گذار ایتالیایی یکی از آنهاست به‌صورت غیررسمی با شرکت gmt آلمانی ـ طراح سازه و تاسیسات شهر آفتاب ـ در ارتباط هستند تا طرح را بر عهده بگیرند اما با این حال هنوز شهرداری تصمیم نهایی را برای انتخاب یکی ازاین سه سرمایه‌گذار نگرفته است.»
شهردار تهران هم حدود یک ماه پیش به رفع مشکل سرمایه‌گذار خارجی اشاره کرد و از حضور یک شرکت ایتالیایی برای سرمایه‌گذاری در این طرح خبر داده بود. البته کلخورانی، اعلام می‌کند هیچ قراردادی در این حوزه بسته نشده است:« دو فایل را به‌صورت موازی دنبال می‌کنیم که از چند هفته پیش، بحث قرارداد با شرکت ایتالیایی جدی‌تر شد و آقای قالیباف هم که در پاسخ به سؤال خبرنگاری از این شرکت سخن به میان آورد.»
اما برخی رسانه‌ها اظهارات کلخورانی مبنی بر انتخاب نشدن سرمایه‌گذار نهایی را به معنی تعویق دوباره طرح عنوان کرده بودند که مدیر عامل سازمان سرمایه‌گذاری‌های شهرداری، سخنان اخیرش در مورد فعالیت شرکت‌های خارجی را اینگونه توضیح می‌دهد: «منظورمان این بود که هنوز ارزیابی نهایی برای فعالیت یکی از این شرکت‌ها صورت نگرفته وگرنه مطمئن هستیم طرح شهر آفتاب قرار نیست دوباره به خاطر نبود سرمایه‌گذار تعطیل شود؛اما به هر حال تا کنون هیچ قراردادی بسته نشده است.»
کلنگ اولین طرح شهر آفتاب حدود 15 ماه پیش توسط شهردار و رئیس شورای شهر تهران زده شد و مجریان اعلام کردند که 48 ماه پس از آن تاریخ، شهر آفتاب به بهره‌برداری می‌رسد. در این طرح بنا بود، نمایشگاه بین‌المللی کتاب، بزرگترین شهر بازی خاورمیانه، مجتمع‌های چند منظوره فرهنگی تفریحی، هتل و...ساخته شود. اما اکنون پس از 15 ماه مسئولان شهری از مشکلات دیگری در این بخش خبر می‌دهند که تنها پیدا کردن یک سرمایه‌گذار نیست.مشکلاتی که ممکن است در مراحل بعدی هم این طرح را به تعطیلی‌های احتمالی بکشاند.
سرمایه‌گذار خارجی اعتماد می‌کند
به‌عنوان نمونه برخی از کارشناسان شهری معتقدند به‌دلیل اینکه این طرح به لحاظ جغرافیایی در منطقه مناسبی از شهر قرار ندارد، سرمایه گذاران اشتیاقی به مشارکت در آن ندارند.برخی از مسئولان شهری هم این احتمال را می‌دهند که برخی تحریم‌ها علیه ایران هنوز می‌تواند از جدی‌ترین دلایل عدم‌جذب سرمایه‌گذار خارجی باشد.
به‌عنوان نمونه احمد دنیا مالی، معاون فنی عمرانی شهردار تهران، تعویق آغاز عملیات طرح شهر آفتاب با سرمایه‌گذار اول را به خاطر همین تحریم‌ها عنوان کرد: «بیش از یک سال و نیم تاخیر برای آغاز عملیات اجرایی طرح شهر آفتاب از شرایط بین‌المللی ناشی می‌شود که موجب فسخ قرارداد با سرمایه گذار خارجی شده است.»
البته مدیر عامل سرمایه‌گذاری شهرداری عنوان می‌کند، می‌توان راهکارهایی پیدا کرد که این مشکلات تا حد ممکن رفع شود.کلخورانی با تایید این مسئله عمده‌ترین بحث این سازمان را مشوق‌های سرمایه‌گذاری در این بخش می‌داند:«سرمایه‌گذار تا از سوددهی طرح اطمینان نداشته باشد، کار را آغاز نمی‌کند. در مواردی مانند شهر آفتاب هم که خدماتی هستند و ممکن است ابتدا سوددهی زیادی نداشته باشند، تلاش شهرداری ایجاد رغبت برای سرمایه‌گذاری است. بر همین اساس در بخش‌های مختلف مشوق‌هایی را برای سرمایه‌گذاران در نظر گرفته‌ایم.»
اما مدیر عامل سازمان سرمایه گذاری‌های شهرداری معتقد است صرف وجود یک متقاضی سرمایه‌گذاری، مشکلی را حل نمی‌کند:«مشکل از آنجا شروع می‌شود که باید به سرمایه‌گذار اطمینان خاطر داد که سرمایه‌اش با سود برگشت دارد.یکی از این اطمینان دادن‌ها هم برمی‌گردد به اینکه در قرار دادها، چه میزان سود به سرمایه‌گذارو چه میزان به کارفرما (شهرداری) برسد. به‌طور معمول هم هر دو طرف دوست دارند که سود بیشتری را نصیب خودشان کنند؛ اما در طرح شهر آفتاب شهرداری به‌دنبال یک سهم بری عادلانه ومنطقی است به‌طوری که هم سرمایه‌گذار راضی باشد و هم شهر و شهروندان از اجرای این طرح سود مناسب ببرند. به همین دلیل سوددهی مطلق را در دستور کار نداریم تا بتوانیم اعتماد طرف مقابل را هم جلب کنیم.»
همکاری دستگاه‌های دولتی
یکی دیگر از مشکلات شهر آفتاب نبود زیرساخت‌های مناسب هست ؛ مشکلی که به گفته مسئولان شهرداری تهران تنها با همکاری سایر نهادهای متولی در شهر قابل رفع است:
« شهر آفتاب در زمینه زیر ساخت‌های اصلی مثل آب، برق، تلفن و مترو مشکلات جدی دارد که رفع آن حدود یک سال وقت می‌خواهد. در حال حاضر هم شهرداری تلاش می‌کند تا با جلب همکاری سایر سازمان‌ها این مسائل را در مدت زمان کمتری رفع کند.» یکی از راهکارهای جلب این همکاری و حتی الزام سایر دستگاه‌ها به مشارکت در مدت زمان کوتاه، می‌تواند از طریق شورای شهر محقق شود. البته گویا شورای شهر تا کنون هیچ گونه مذاکره‌ای را با این نهادهای متولی برای تامین هر چه سریع‌تر زیرساخت‌های شهر آفتاب انجام نداده است چنانچه حمزه شکیب رئیس کمیسیون عمران شورای شهر تهران در پاسخ به این سؤال همشهری که شورای شهر برای هماهنگی دستگاه‌ها در طرح عظیمی مانند شهر آفتاب چه اقداماتی انجام داده، از این مشکل و حتی راه حل‌های آن ابراز بی‌اطلاعی می‌کند.
تلاش برای ورود سرمایه‌گذار داخلی
سرمایه‌گذاری داخلی هم یکی دیگر از بخش‌های این طرح است که تا کنون جایش خالی مانده است. البته به اعتقاد مدیر عامل سازمان سرمایه گذاری‌های شهرداری جلب نظر سرمایه‌گذار داخلی به‌مراتب سخت‌تر از شرکت‌های خارجی است:
« چون نرخ مسکن و واحدهای تجاری در پایتخت بسیار بالا رفته، کشش سرمایه‌گذار داخلی به ارزش افزوده زمین در بخش تجاری، اداری و مسکونی بیشتر هست و به تبع آن از بخش خدماتی استقبالی صورت نمی‌گیرد.»
او ادامه می‌دهد:«سرمایه گذاران داخلی با منابع محدود فرصت‌های بیشتری بیرون از شهر آفتاب دارد اما ما تلاش می‌کنیم بعد از جذب سرمایه‌گذارهای خارجی، سرمایه‌گذارهای داخلی را ترغیب کنیم که در طرح‌های کوچک‌تربه طرح شهر آفتاب ورود پیدا کنند.»
البته برخی هم مانند معصومه ابتکار، عضو کمسیون توسعه و عمران شورای شهر تهران معتقدند که یکی از مشکلات سرمایه‌گذاری در تهران، پشیمانی بسیاری از سرمایه‌گذاران به خاطربوروکراسی اداری است.
کلخورانی هم به نحوی این نظر را تایید می‌کند:«می توان گفت در سازمان‌های ما بوروکراسی پیچیده‌ای وجود دارد، ولی این بوروکراسی به مناطق برمی گردد. بنابراین در طرح‌هایی مثل شهر آفتاب، تپه‌های عباس آباد و مرحله 2 برج میلاد، خودمان طرح‌ها را تعریف می‌کنیم تا بوروکراسی منطقه‌ای را دور بزنیم. در همین راستا برای شهر آفتاب هم با حکم شهردار تهران مدیر طرح تعیین شد.»اما این مدیر شهری از حل شدن این مشکل در مناطق هم خبر می‌دهد:«ما بعد از دو ماه کار کارشناسی به این نتیجه رسیدیم که دستور العملی با عنوان کار مشارکتی، تصویب و ابلاغ شود. این دستورالعمل روال انجام کارها را بسیار ساده‌تر می‌کند و تا کنون به 10 منطقه ابلاغ شده است. بنابراین امیدواریم در چند ماه آینده که فصل کار است، این ابلاغیه در پیشبرد طرح‌ها نقش جدی داشته باشد.»
به هر حال وی تاکید دارد که شهر آفتاب دیگر به دوره رکود گرفتار نمی‌شود و اگر شرایط به همین منوال پیش برود به‌زودی با تعیین نهایی سرمایه‌گذار خارجی، این طرح وارد مراحل اجرایی خواهدشد تا حداقل 48 ماه بعد از آغاز طرح شاهد بزرگترین طرح تفریحی و گردشگری پایتخت باشیم.
